19 Nisan 2016 Salı

1797 Rafet SATICI ATLI CİRİT

ATLI CİRİT
Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun süngü veya mızrağını (ciridini) rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini ve bu yolla rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur.Genellikle Erzurum'da oynanır.





Cirit, Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya geldikleri dönemden beri oynadıkları savaş oyunu olarak bilinmektedir. Daha sonraki dönemlerde Anadolu 'da oynanan ve atlı spor olarak da anılan cirit , başlangıçtan beri nesilden nesle intikal ederek günümüzde de varlığını devam ettirmektedir. Alparslan döneminde Anadolu 'da oynanan bu spor dalı, özellikle Doğu ve İç Anadolu’nun farklı yörelerinde daha yaygındır.

Anadolu 'da 11-16. yüzyıllarda bir savaş oyunu olarak oynanan cirit, sonraki dönemlerde özellikle 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ülkesi ve sarayında en büyük gösteri sporuydu.Müsabakalarda yaşanan hayati tehlike nedeniyle II. Mahmut döneminde bu oyunun oynanması yasaklanmış, daha sonra tekrar bir gösteri oyunu olarak Anadolu 'da oynanmaya başlanmıştır.

Türkiye'de Cirit sporuna günümüzde yoğun ilginin Doğu Anadolu Bölgesinde yaşayan insanlarca gösterildiği gözlemlenmektedir.Bu bölgede yer alan Erzurum İlinde ilk Atlı Spor İhtisas Kulübü 1957 yılında kurulmuştur.Bu ile bağlı ilçe, belde ve köylerindeki Atlı Spor Kulübü sayısı toplam 11’dir.

Savaşta düşmanı takım halinde alt etmeye, mağlup etmeye yönelik davranışlar ve sonuçta güçlü olanın galibiyeti cirit müsabakalarının ana temasıdır. Hal böyle iken , hiçbir spor müsabakasında bulunmayan sadece ciritte olan ‘rakibi affetme, bağışlama’ davranışı, ciride farklı bir anlam yüklemektedir.
Rakibini bağışlayan sporcuya ve takımına puan kazandırmaktadır. Zayıf düşene el kaldırmamanın, güçsüze vurmak yerine onu bağışlamanın gerekliliğini ifade eden bu davranış, adeta spor ve erdemin bir arada sergilenişidir. Hasmının önünü kesip, ona ciritle vurma fırsatı varken vurmayan, rakibini affeden sporcuların bu anlamlı davranışları onların asaletini ortaya koymaktadır.
Özellikle Erzurum , Bayburt ,Erzincan , Sivas , Tokat ve Söğüt yörelerinde Cirit müsabakaları yapılırken insanların bu spora karşı ilgisi yoğundur. Anadolu 'da günden güne sayısı artan Cirit (Atlı Spor) Kulüpleri hem kendi aralarında yöresel olarak ve hemde zaman zaman Türkiye Geleneksel Spor Dalları Federasyonu işbirliği ile yılın her mevsiminde müsabakalar düzenlemektedirler. Federasyon olarak Türkiye'de oynanan cirit oyunları Türkler 'in ciride verdikleri önemin göstergesidir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder